Motywacja była, jest i będzie istotnym elementem wpływającym na efektywność działań każdego człowieka, a tym bardziej w przypadku efektywnie działającego przedsiębiorcy. W literaturze jest sporo definicji motywacji, od skomplikowanych, opartych na wyliczeniach matematycznych, do prostych i zrozumiałych, mających łatwe zastosowanie w praktyce biznesowej.
W dzisiejszych rozważaniach zapraszam Cię do zapoznania się z następującą definicją:
Motywacja to coś, co pobudza do działania i nadaje mu kierunek, skoro już raz zostało wzbudzone. Istnieją dwa główne aspekty motywacyjnego zachowania: aspekt pobudzania (źródło energii) i aspekt kierunku działania[1].
Moje rozumienie tej definicji związane jest skutecznie zbudowanym celem i wiarą w sukces całego przedsięwzięcia. Takie podejście zaproponował mój znajomy Maciej Wieczorek – psycholog i przedsiębiorca. Jego wzór na motywację to M=?×˅. Co się za tym kryje? „M” to motywacja. Znak zapytania to cel – odpowiedź na pytanie: co chcę osiągnąć? Oraz „˅” – czyli wiara w to, że osiągnę sukces. Wzór ten należy rozumieć zerojedynkowo. Mam cel i wierzę w jego osiągnięcie oznacza motywację. Brak celu lub wiary w sukces to zerowa motywacja do działania.
Podstawą jest skutecznie wyznaczony cel. Wiele osób myli marzenie z celem lub wyznacza takie, których realizacja związana jest z dużą ilością zmiennych niezależnych od nich. "Chcę być bogaty". To typowy przykład rozmydlonego marzenia. „Chcę zarabiać więcej” – mówi pracownik do przełożonego. Ten daje mu podwyżkę na poziomie 1 grosza. „Nie chcę jeździć autobusem” to odpowiedź na pytanie, jak chcesz się poruszać po swoim mieście. „Chcę aby mój szef był dla mnie miły” – to cel pracownika korporacji. To przykłady źle zbudowanych celów, niekonkretnych, pesymistycznych i nieosobistych. Co w zamian? Jak powinien być zbudowany skutecznie działający i motywujący cel, taki, w którego realizację wierzy się od samego początku?
Zapraszam Cię do skupienia się na skutecznym formułowaniu celów. Dlaczego? Źle sformułowany cel przyniesie więcej strat niż pożytku. Będzie źródłem frustracji, złości, zamiast powodem do dumy, zalążkiem szczęścia i radości. Nie zależnie czy będzie on dotyczył życia osobistego czy też zawodowego, należy do jego formułowania zabrać się odpowiednio. Jak to zrobić?
Poprawnie sformułowany cel powinien być:
1. Wartościowy, czyli przynoszący określone korzyści, materialne i emocjonalne.
2. Ambitny, stanowiący wyzwanie. Taki, który będzie wspierał Twoje poczucie wartości, z którego będziesz dumny. Nie taki, który dzięki „mrugnięciu okiem” osiągniesz.
3. Pozytywny – wyrażaj myśli jasno – mów czego chcesz i jednocześnie unikaj mówienia o tym, czego nie chcesz: „do pracy chcę jeździć własnym samochodem marki X”, zamiast „nie chcę jeździć do pracy autobusem”. Dzięki temu będziesz miał możliwość wyobrażenia sobie celu i realizacji. Od tego, czego nie chcesz, możesz się jedynie odsuwać. Pamiętaj, że otrzymujesz to, na czym się koncentrujesz, od Ciebie zależy, co to będzie. Koncentracja na niechęci do komunikacji miejskiej i intensywne myślenie o niej, podświadomie stanie się Twoim celem.
4. Realny – możliwy do wykonania w oparciu o dobór określonych zasobów: wiedzy, umiejętności, ludzi, środków itp. Uwzględniający realne możliwości, warunki i siły. Także praktyczny.
5. Terminowy – określony w czasie, dokładnie (31-08-2014, zamiast w przyszłym roku).
6. Teraźniejszy, czyli formułowany w czasie teraźniejszym. Celem jest wytworzenie emocji pozytywnych, związanych z tym, że został on już zrealizowany. To spowoduje podniesienie efektywności działania.
8. Opisany – określiłeś działania jakie są potrzebne do realizacji. Zaplanowałeś swoje działania i mniejsze cele, które musisz osiągnąć po drodze.
9. Mierzalny – skąd będziesz wiedział, że zbliżasz się do celu, osiągasz swój rezultat? Co będziesz czuł/widział/słyszał, jak osiągniesz cel? Co innego ludzie w tobie zauważą?
10. Osobisty, czyli zależny od ciebie i będący pod twoją kontrolą, wpływający na Ciebie i Twój świat. „Marzę, aby mój największy klient był milszy” – nie zmienisz jego charakteru, choć Ty możesz zmienić swój stosunek do niego i są szanse, że również zmieni się jego stosunek względem Ciebie. Jakie będą konsekwencje tego, że osiągniesz cel dla Ciebie i innych (co zyskacie, a co stracicie, jakie będą tego koszty?). „Chcę mieć dom na obrzeżach Gdańska” mimo, że na co dzień mieszkam w Katowicach, tu pracuję, tu moje dzieci chodzą do szkoły, tu moja żona prowadzi swoją firmę. Cel ode mnie zależy, ale konsekwencje jego realizacji mogą spowodować rozpad więzi rodzinnych. Bo po co mi dom, w którym będę mieszkał sam, z dala od rodziny i przyjaciół?
Dobrze sformułowany cel osobisty, połączony z działaniem w biznesie, istotnie wpływa na poprawę jakości twojego życia. Panuj nad swoim życiem. Bądź aktywny. Kolekcjonuj pozytywne doświadczenia. Dzięki temu rozbudujesz swój potencjał, odnajdziesz ukryte w sobie zasoby sukcesu. Podstawą pomyślnych plonów jest Twoja chęć do działania, wynikająca z dobrze sformułowanych celów oraz umiejętności ich realizacji.
●
Maciej Kozubik
Coach i Trener Biznesu
Druga część „Wstępu do skutecznej motywacji” już za tydzień! Zapraszamy!