Niezależnie od tego, ile masz lat, jaki wykonujesz zawód – zdarzają Ci się chwile, w których masz trudności z mobilizowaniem się do działania. Wydawałoby się, że wizja bogactwa, drogich samochodów, spełnionych marzeń, osiągniętych celów powinna wystarczyć do zrobienia pierwszego kroku, ale tak przecież nie jest. Każdy, kto znajduje się na szczycie: aktor, sportowiec, biznesmen czy naukowiec podkreśla, że dotarł tam, gdzie się znajduje dzięki motywacji. Jednak co było rzeczywistym katalizatorem ich działania?
Motywacja jest w pewny sensie strategią naszego umysłu. Należy ją zrozumieć, następnie się jej nauczyć i korzystać, kiedy będzie taka potrzeba.
Motywacja, bądź mówiąc inaczej, strategia motywacyjna jest potrzebna, gdy chcesz, aby coś zostało zrobione, ale nie masz ochoty zastanawiać się nad samym procesem, który do tego prowadzi. Wyobraź sobie stertę prania lub śmierdzące śmieci. Prawdopodobnie nie masz ochoty się tym zajmować, ale oczekujesz czystych i pachnących ubrań oraz wyrzuconych śmieci. Reasumując: nie chcesz brać udziału w procesie, ale oczekujesz wyniku końcowego.
Przeanalizuj swoje codzienne życie. Co powoduje, że postępujesz tak, a nie inaczej? Może rano przestawiasz kilka razy zegarek, bo w łóżku jest ciepło i miło. Po kolejnym razie postanawiasz wyjść we wczorajszym ubraniu. W ostatniej chwili wstajesz i biegiem, bo… inaczej spóźnisz się i będziesz miał problemy. To przykład motywacji negatywnej, inaczej OD.
Teraz wróć wyobraźnią do ciepłego i wygodnego łóżka. Zobacz, jak wspaniale jest mieć nowy luksusowy samochód, dom z basenem i miliony na koncie. Nagle zrywasz się i pędem do łazienki, bo szkoda czasu na ociąganie się. Przecież ociąganie oddala Cię od możliwości realizacji właśnie tych celów. To przykład motywacji pozytywnej, zwaną DO.
Już widzisz, że motywacja jest siłą, która kieruje nas w odpowiednią stronę. Niektórzy myśląc o zbliżającej się podwyżce, działają ze zdwojoną siłą, innych nie rusza to wcale, ale za to wizja zwolnienia jest najlepszym motywatorem.
Co powoduje tak odmienne czynniki wpływają na działania społeczeństwa?
Przyglądaj się głębiej działaniom poszczególnych osób, a dojdziesz do wniosku, że całym światem rządzą dwie emocje. Jakie? STRACH i POŻĄDANIE, inaczej mówiąc – będzie to frustracja i marzenia. Można mówić o motywacji DO i OD, czasem nazywa się je motywacją pozytywną i negatywną. Jak będziesz ją nazywał, nie ma większego znaczenia, istotne jest, aby zrozumieć mechanizmy, które jej dotyczą.
Oba wzorce zachowań mamy w sobie. Naturalna jest ucieczka od bólu, strachu, dyskomfortu i dążenie do szczęścia, radości i odprężenia. W większości wypadków mamy skłonność do wykorzystywania wyłącznie jednej strategii. Czy już zauważyłeś na czym koncentruje się dany wzorzec motywacyjny? DO kieruje działania na cel, OD skupia się na określeniu i rozwiązaniu problemów.
Zdając sobie sprawę z możliwości każdej strategii, zwróć również uwagę na zagrożenia, jakie za tym idą. Osoby motywowane DO w swej drodze do celu mogą nie zauważyć zagrożeń i problemów. Co za tym idzie nie będą również przygotowane do ich przezwyciężenia. Z drugiej strony osoby motywowane OD mogą być tak skrajnie skoncentrowane na problemie, że zapomną o działaniu zmierzającym do realizacji celu.
Jeżeli jesteś osobą o dominującej motywacji negatywnej (OD), chcę abyś wiedział, że:
– Działając OD działasz z powodu dyskomfortu, może nawet ze strachu. TO BARDZO SILNA MOTYWACJA DO DZIAŁANIA.
– Oddalając się od źródła, motywacja maleje.
– Zaprzestając działania sprawiasz, że wpływ źródła nasila się, co powoduje cykliczność (od wysokiego stanu motywacji do jej braku i od nowa).
– Motywację negatywną obrazuje stwierdzenie „z deszczu pod rynnę”, ponieważ koncentruje się na tym, czego się nie chce, zamiast na tym, co się chce. Takie osoby często nie wiedzą dokąd zmierzają, ponieważ koncentrują się na tym, skąd przyszły.
– Zanim dojdzie do odpowiedniego poziomu motywacji, osoba taka musi doświadczyć odpowiedniej ilości bólu, cierpienia, stresu, co bardzo często przekłada się na problemy zdrowotne.
Pamiętaj, że wszystkiego można się nauczyć. Zdając sobie sprawę z opisanych mechanizmów, będziesz bardziej uważny na sygnały, jakie do ciebie docierają. Z czasem twoja wrażliwość wzrośnie, co uelastyczni twoje działanie. Zaczniesz szybko reagować, gdy uczucie strachu oraz dyskomfortu będzie na niskim poziomie i szybko zaczniesz działać DO.
Ostatecznie trudno powiedzieć komu łatwiej osiągnąć cele życiowe. Czy osobom motywowanym pozytywnie czy negatywnie? Bo przecież biznesmen świadomy biedy, jakiej zaznał w dzieciństwie, jest tak samo skuteczny jak marzyciel.
Maciej Kozubik
Coach i Trener Biznesu
