Biznesplan to istotny krok na drodze do uruchomienia własnego biznesu. Jest narzędziem, które pomaga w jasnym przedstawieniu i objaśnieniu celów i strategii biznesu. Biznesplan ma za zadanie przekonać innych do pomysłu i pokazać, że oferowany przez firmę produkt lub usługa są w stanie zapewnić zyski oraz przyciągnąć fundusze i zasoby. To, w jaki sposób przygotujemy biznesplan, bardzo często decyduje o powodzeniu lub porażce naszego przedsięwzięcia
Biznesplan – czym jest
To opis krótko i długoterminowych celów przedsiębiorstwa, oferowanych produktów i usług, analiza możliwości rynkowych oraz środków umożliwiających osiągnięcie założonych celów w konkretnym otoczeniu. Każdy biznesplan sporządzany jest zgodnie z określoną strukturą. Przejrzysta budowa biznesplanu znacząco usprawnia proces jego tworzenia a także wdrażania. Budowa biznesplanu zależy w dużej mierze od tego, w jakim celu jest on tworzony oraz jakie wymogi stawia przed nami podmiot, który będzie jego adresatem
Elementy biznesplanu
Wstęp:
Pierwszą częścią biznesplanu jest jego streszczenie. Może ono powstać dopiero wtedy, gdy gotowy jest cały biznesplan. Streszczenie musi bowiem zawierać wszystkie najistotniejsze informacje z poszczególnych części biznesplanu. Bardzo często od niego zależy to, czy czytający zainteresuje się przedsięwzięciem opisanym w dalszej części dokumentu. W streszczeniu powinny znaleźć się następujące informacje:
– cel opracowania biznesplanu
– wysokość i przeznaczenie potrzebnych środków
– krótki opis produktów/usług i rynków zbytu ze szczególnym uwzględnieniem korzyści dla klienta
– doświadczenie i umiejętności kierownictwa w kontekście przydatności do danego przedsięwzięcia
– główne dane finansowe
Cele firmy:
Ta część biznesplanu służy przekazaniu czytelnikowi dokumentu szczegółowych danych na temat danej firmy lub projektu. Część ta powinna odnosić się zarówno do danych formalnych identyfikujących i charakteryzujących firmę, jak i do danych opisujących strukturę oraz stan firmy wraz z elementami charakteryzującymi przyjęty model biznesowy. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– czym i dlaczego zajmuje się firma,
– czym firma wyróżnia się spośród konkurencji,
– miejsce, w którym firma chce się znaleźć w przyszłości (odnośnie sprzedaży, przychodów, dodatkowych rynków, nowych produktów lub usług, poszerzenia zasięgu geograficznego).
Ogólne informacje o firmie:
– opis firmy: podstawowe informacje o firmie lub dziale (nazwa, data utworzenia lub
zakładana data rozpoczęcia działalności, forma prawna organizacji, typ działalności i
lokalizacja),
– najważniejsze informacje z przeszłości i teraźniejszości firmy,
– określenie obecnych i potencjalnych źródeł finansowania.
Opis produktu lub usługi:
Ten element biznesplanu ma na celu szczegółowy opis oferty firmy oraz charakterystykę potencjalnej grupy odbiorców i ich potencjału popytowego. Istotną kwestią w tej części jest dokonanie charakterystyki produktu zarówno pod kątem jego walorów dla potencjalnych odbiorców, jak i od strony czynników związanych z jego wytwarzaniem i dystrybucją przez podmiot. Tak więc należy tu uwypuklić zarówno korzyści związane z produktem dla potencjalnych nabywców, jak i dla podmiotu oferującego dany produkt. Wskazane jest tu umieszczenie szacunków finansowych związanych z poszczególnymi produktami czy usługami. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– opis produktu lub usługi (co firma chce sprzedawać),
– miejsce i sposób pozyskiwania surowców lub półproduktów,
– zasoby potrzebne do świadczenia usługi,
– wyjaśnienie, dlaczego pozycja firmy, jako dostawcy jest wyjątkowa (dlaczego konsumenci będą kupować produkt).
Struktura organizacyjna i zespół zarządzający:
Ten element służy pokazaniu potencjału wewnętrznego jakim cechuje się dana firma. Potencjał ten odnosi się zarówno do elementów materialnych, na jakie składa się majątek firmy i jego charakterystyka, jak i do potencjału związanego z elementami niematerialnymi, takimi jak zasób zgromadzonej wiedzy i doświadczenia, czy potencjał tkwiący w strukturze organizacji i procesów. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– opis struktury organizacyjnej firmy (podział obowiązków, zadań i odpowiedzialności),
– charakterystyka najważniejszych pracowników firmy (zwłaszcza prezesów i dyrektorów), którzy będą nią zarządzać i odpowiadać za jej wyniki
Rynek:
Powyższa powinna zawierać wszystkie najistotniejsze aspekty analizy rynku przedstawione w możliwie najpełniejszy sposób tak, aby zarówno przedsiębiorca, jak i odbiorca biznesplanu mieli pełen obraz otoczenia firmy. W tym fragmencie biznesplanu musimy ująć informacje dotyczące branży i panujących w niej tendencji. Drugim istotnym elementem tej części jest charakterystyka konkurencji. Im lepiej poznamy przedsiębiorstwa z którymi będziemy konkurować tym lepiej przygotujemy się do działalności. Ostatnim, choć nie mniej ważnym od pozostałych elementów jest opis klientów. Dobre zidentyfikowanie ich potrzeb to klucz do sukcesu. Przykładowa struktura tej części biznesplanu zawiera następujące informacje:
– charakterystykę segmentu klientów docelowych,
– opis istniejącego rynku,
– segmentacja rynku,
– bariery wejścia i wyjścia z rynku,
– prognozy wzrostu.
Strategia marketingowa:
W tej części pokazujemy, w jaki sposób zamierzamy zarabiać. Ten fragment powinien przekonać czytającego, że jesteśmy świadomi co, komu i w jaki sposób będziemy sprzedawać. Strategia marketingowa winna być przygotowana na podstawie wiarygodnych danych o docelowym rynku, klientach, konkurencyjnych firmach i kontrahentach firmy. Wybór danej strategii i jej celowość powinniśmy uzasadnić konkretnymi, merytorycznymi argumentami.
1. Produkt
2. Cena
– strategia cenowa
3. Dystrybucja
– strategia sprzedaży i dystrybucji
4. Promocja i reklama
– formy reklamy i promocji
Konkurencja:
Powyższy element dokumentu ma za zadanie przedstawienie potencjału popytowego dla oferty podmiotu (zarówno obecnie jak i w okresach przyszłych) oraz scharakteryzowanie pozycji konkurencyjnej podmiotu. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– opis firm konkurencyjnych i ich pozycji rynkowej (kim są konkurenci, w jaki sposób konkurują),
– Analiza SWOT (analiza mocnych, słabych stron, szans i zagrożeń rynku)
– jak firma jest przygotowana na podjęcie rywalizacji.
Ryzyko związane z biznesem:
Powyższy element ma na celu wyszczególnienie ryzyka, jakie związane jest z realizacją danego przedsięwzięcia i funkcjonowaniem podmiotu. Istotną kwestią jest tu oszacowanie wpływu, jaki realizacja ryzyka będzie miała na podmiot i realizację przedsięwzięcia, jak również oszacowanie prawdopodobieństwa realizacji danego ryzyka. W części tej należy pamiętać, aby wskazywać również sposoby, jakie zostaną zastosowane w celu minimalizacji skutków ryzyka i prawdopodobieństwa jego wystąpienia. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– wszystkie elementy ryzyka związane z przyjętym modelem działalności,
– jak firma zamierza poradzić sobie z istniejącym ryzykiem.
Plan wdrożenia:
– etapy, przez które trzeba przejść, by zrealizować biznesplan,
– cele, jakie należy osiągnąć na każdym etapie,
– zadania lub działania, które trzeba wykonać,
– dokonania, które potwierdzą realizację zadań i osiągnięcie celów.
Plan finansowy:
Powyższy element jest szczególnie istotny z punktu widzenia oceny planowanego przedsięwzięcia i samego podmiotu. Element ten ma dokładnie przedstawiać efekty przedsięwzięcia jego charakterystykę finansową, a także wpływ, jaki ma ono na podmiot. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– założenia pro forma na 3 – 5 lat,
– rachunek zysków i strat,
– zestawienie przepływów gotówkowych,
– bilans.
Streszczenie:
Powyższy element w założeniu ma być syntezą analizy atrakcyjności finansowej danego przedsięwzięcia czy też atrakcyjności inwestycyjnej całego podmiotu. W części tej można również umieścić analizę skutków pozafinansowych, jakie wiążą się z danym przedsięwzięciem, a które są szczególnie istotne dla podmiotu. Podstawowy zakres tej części powinien obejmować w szczególności:
– krótkie podsumowanie wszystkich najważniejszych elementów biznesplanu,
– omówienie szansy i koncepcji biznesowej,
– prezentacja wymagań kapitałowych związanych z uruchomieniem firmy i osiągnięciem
progu opłacalności,
– przedstawienie strategii wyjścia,
– prognozowane zyski firmy.
Załączniki:
– propozycje materiałów reklamowych i promocyjnych
– specyfikacja techniczna produktu
– struktury organizacyjne
– życiorysy członków zarządu i kluczowych pracowników
– wyniki badań rynkowych
– dane patentowe
– sprawozdania finansowe bieżące oraz historyczne
– rekomendacje/referencje od osób trzecich
– kopie umów i istotnych do oceny biznesplanu dokumentów
– inne materiały uzasadniające założenia planu.
