Podstawowym i nowoczesnym instrumentem do skutecznego i efektywnego kierowania firmą jest biznesplan, który opisuje strategię i daje możliwość kontrolowania wyników. Jest przydatny przy kreowaniu marki. Dobrze przygotowany znacznie zwiększa szanse na sukces nowego przedsięwzięcia, a także wpływa korzystnie na rozwój już istniejącej firmy.
Nie istnieje uniwersalny wzór biznesplanu pasujący do wszystkich sytuacji – treść, objętość i wygląd zależy od tego, w jakim celu jest on przygotowywany i jakiej działalności dotyczy. Mimo to, najczęściej zawiera on:
- Streszczenie
- Charakterystyka przedsiębiorstwa
- Charakterystyka oferowanego produktu/usługi
- Zarządzanie i pracownicy
- Rynek i konkurencja
- Plan marketingowy
- Analiza finansowa
- Załączniki
- Podsumowanie
Streszczenie
W streszczeniu należy opisać m.in. cel, dla którego powstał biznesplan, określić wysokość i przeznaczenie niezbędnych środków finansowych, materiałowych i osobowych oraz podać główne dane i wskaźniki finansowe. Ponadto trzeba zawrzeć ogólny opis produktów lub usług. Z zasady streszczenie sporządza się po zakończeniu pisania całego tekstu.
Charakterystyka przedsiębiorstwa
W tej części należy przedstawić koncepcję biznesową firmy, szczegółowy opis przedmiotu jej działalności, np. jego nazwę, datę rozpoczęcia działalności oraz jej zakres, dotychczasowe osiągnięcia.
Charakterystyka oferowanego produktu/usługi
W tym miejscu biznesplan powinien zawierać charakterystykę produktów i usług, które będzie oferować lub już oferuje dana firma. Warto zawrzeć informacje dotyczące cen, wad i zalet produktów lub usług.
Zarządzanie i pracownicy
Firmę budują przede wszystkim ludzie. Dlatego warto w tym miejscu opisać zarówno kwalifikacje kadry zarządzającej, jak i pracowników, strukturę organizacyjną, system szkoleń oraz motywacji pracowników, podział obowiązków.
Rynek i konkurencja
Na tym etapie opisujemy rynek, w którym będziemy działać, otoczenie konkurencji, a także przedstawiamy opis klientów, do których będziemy kierować nasz produkt.
Plan marketingowy
W tej części należy zawrzeć informacje dotyczące reklamy i środków jej finansowania, a także oczekiwań potencjalnych klientów co do ceny, jakości oraz obsługi. Można przedstawić wszystkie działania, które firma planuje podjąć w ramach marketingu lub PR (Public Relations).
Analiza finansowa
To jedna z najważniejszych części biznesplanu, która może decydować o powodzeniu całego przedsięwzięcia. Powinna dokładnie przedstawić finansowy aspekt działalności firmy, tzn. środki niezbędne do rozpoczęcia działalności, planowanie koszty i przychody, analizę przepływów pieniężnych, bilans, rachunek zysków i strat, informacje dotyczące ewentualnego zadłużenia.
Załączniki
W sekcji tej dodajemy wszelkie załączniki w postaci tabel, zestawień oraz innych dokumentów, takich jak wyniki badań lub sprawozdania finansowe.
Podsumowanie
W podsumowaniu przedstawiamy zaledwie kilka zdań podsumowujących przedsięwzięcie, wymieniając nakłady oraz przewidywane zyski.
Analiza SWOT
Jedną z najważniejszych analiz w biznesplanie jest analiza SWOT. Skrót ten pochodzi o angielskich słów Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats – które oznaczają kolejno: mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia. Jest to tabela przedstawiająca wszystkie cztery aspekty firmy. Przedsiębiorca piszący biznesplan wystawia ocenę opłacalności przyszłej działalności.
Przy pisaniu każdego typu biznesplanu obowiązuje kilka podstawowych reguł. Warto zwrócić na nie uwagę, by uniknąć najczęściej popełnianych błędów i zwiększyć szanse na osiągnięcie celu, w jakim plan jest tworzony.
- Unikanie amatorszczyzny – biznesplan musi wyglądać profesjonalnie, stanowi bowiem odzwierciedlenie koncepcji biznesu i ma przekonać inwestorów, bank lub zarząd do sfinansowania lub wsparcia pomysłu
- Przedstawienie realnej oceny sytuacji – w swojej wypowiedzi należy ograniczyć się do faktów.
- Konkretność i zwięzłość – przeczytanie całego biznesplanu powinno zająć najwyżej około godziny. Dlatego przedstawia się w nim tylko najistotniejsze informacje, kluczowe dane, które pozwolą w sposób przejrzysty opisać pomysł i przekonać do jego ekonomicznej efektywności.
- Dbałość o szatę graficzną – użycie różnych kolorów w odcieniach stonowanych oraz wykresy, rysunki, tabele czy ilustracje zwiększą atrakcyjność biznesplanu.
- Świadomość zagrożeń – inwestor, czytający biznesplan powinien doskonale znać realia rynku, konkurentów firmy i ryzyko w biznesie.
- Odpowiedzi na kluczowe pytania – poprawnie napisany plan zawiera odpowiedzi na pytania: Kto? Co? Ile? Kiedy? Komu? Gdzie? W jaki sposób? Za ile? Jakim kosztem?