Osiągaj więcej!
Coraz częściej zadajemy sobie pytanie, jakie czynniki determinują sukces zawodowy? Nieustające tempo zmian, globalizacja, rosnąca konkurencja oraz rozwój nowoczesnych technologii wymuszają na ludziach posiadanie umiejętności przejawiania inicjatywy, przekraczania własnych granic, osiągania coraz to większych sukcesów zawodowych. Nie ma miejsca na niepewność, brak wiary w powodzenie, potrzeba za to umiejętności szybkiego reagowania na nadarzające się okazje i zmiany, jakie zachodzą w otaczającym środowisku. Istotnym zdaje się być wpływ amerykańskich wzorców sukcesu na kulturę polską. Współczesny świat promuje wzór człowieka sukcesu, a więc jednostki dynamicznej, przedsiębiorczej, zaradnej, skupionej na karierze zawodowej oraz wysokim poziomie życia. Sukces niejako stał się naczelnym wzorcem kulturowym, który wskazuje ludziom jak należy żyć.
Kilkuletnia współpraca z menadżerami oraz handlowcami, jak również badania korelacji sukcesu i samooceny, potwierdzają, iż osoby mające wysokie, stabilne i adekwatne poczucie własnej wartości osiągają więcej! Samoocena ma znaczący wpływ na relacje z ludźmi, przekłada się na sposób mówienia i zachowania, jest niczym wizytówka w procesie sprzedaży siebie, swojej wiedzy, doświadczenia, wizerunku. Przekonanie, iż wszystko jest w moich rękach, pozwala nie przeceniać sukcesów, a co najważniejsze uczy odporności na porażki, nie paraliżuje, ona mobilizuje, pokazuje, że jeśli nie osiągnę tego teraz, to osiągnę to później.
Jaki jest obraz własnej osoby ludzi osiągających sukcesy?
Badania pokazują, iż osoby osiągające sukcesy zawodowe charakteryzuje duża pewność siebie, zaufanie do siebie, jak również brak wątpliwości, co do własnych możliwości i posiadanych zasobów, nawet w sytuacji dezaprobaty, czy oporu ze strony innych. Akceptują zarówno siebie, jak i innych. Przejawiają większą ambicję, większe zdecydowanie, są silnymi indywidualnościami, wierzą w siebie, nie powstrzymuje ich dezaprobata, bądź opór ze strony innych. Czują się zdolni do wyznaczania i realizowania celów, jak i wytrwale dążą do ich realizacji. Nie mają problemów z podejmowaniem inicjatywy i załatwieniem spraw, przejawiają większe zdecydowanie i ambicję oraz większą przedsiębiorczość. Zdecydowanie są bardziej pracowici i ogólnie ukierunkowani na pracę. Cechuje ich zręczność w kierowaniu działaniami grupowymi, szukają i utrzymują rolę lidera w grupie, czerpią radość ze współzawodnictwa i podejmowania ryzyka. Charakteryzują się większą śmiałością, lepiej radzą sobie w sytuacjach trudnych, konfrontują się z sytuacjami stresującymi, domagając się tego, co im się należy. Spełnienia i zadowolenia szukają w otaczającej rzeczywistości, a nie, jak w przypadku osób z niskim poczuciem własnej wartości w marzeniach.
Fundamenty poczucia własnej wartości
Budowanie domu bez dobrych fundamentów jest zamachem w stronę powodzenia projektu. Źle prowadzone prace mogą spowodować, że ściany będą pękać, czy fundamenty przeciekać, tak samo jest z pracą nad poczuciem własnej wartości. Każda postawa, również ta do siebie, składa się z 3 istotnych komponentów:
1. poznawczego – nasze przekonania i myśli na temat siebie oraz wartościowanie siebie,
2. emocjonalnego – szacunek i miłość so siebie,
3. behawioralnego – wyraża się przez zachowania wobec siebie, poziom asertywności, sposoby autoprezentacji, samorealizację, reakcje na stres i niepowodzenie.
Aby samoocena była solidna, stabilna, adekwatna, potrzeba jest rozwoju w obrębie tych trzech komponentów, a co za tym idzie rozwoju kluczowych elementów tej kompetencji psychologicznej, tj.:
SAMOŚWIADOMOŚĆ – wiedza jak się czujesz i zachowujesz. Pozwala na zauważenie pewnych aspektów siebie poprzez wprowadzanie na poziom świadomości swoich emocji, myśli oraz leżących w ich tle przekonań. Dzięki temu nabieramy dystansu do siebie, obserwujemy siebie w sposób serdeczny, jakby to była osoba, o którą się troszczysz. Odkrycie, kim naprawdę jesteśmy jest punktem wyjścia do doceniania siebie oraz obdarzenia się szacunkiem.
1. SAMOWIEDZA – wiedza dlaczego czujesz i zachowujesz się w określony sposób.
2. SAMOAKCEPTACJA – komponent emocjonalny postawy wobec siebie, rozumienie siebie, akceptacja, mimo wszelkich niedostatków. Samooakceptacja to nie brak pragnienia zmiany, rozwoju, tylko poszanowanie tego, co w tym momencie mnie tworzy.
3. ASERTYWNOŚĆ – okazywanie szacunku sobie i innym, przy jednoczesnym dbaniu o wyrażenie siebie oraz to, czego potrzebujesz.
4. POCZUCIE KOMPETENCJI – przekonanie, że poradzisz sobie w różnych sytuacjach.
5. POCZUCIE CELU – poczucie, że idziesz w określonym kierunku oraz przyczyniasz się do czegoś wartościowego.
6. BRANIE NA SIEBIE ODPOWIEDZIALNOŚCI – przejmowanie inicjatywy za własne życie oraz odpowiadania za własne czyny. Odpowiedzialność za siebie jest niezbędna do wysokiej samooceny, jest równocześnie jej odzwierciedleniem i przejawem.
Pomimo, iż nasza samoocena w dużej mierze kształtuje się w dzieciństwie, to nie jest wrodzona, można nad nią świadomie pracować, rozwijać, by być bardziej efektywnym i po prostu osiągać więcej. Wielu ludzi traktuje to, co otrzymali w dzieciństwie, jako wyznacznik tego, jaki jestem i kim będę, a wystarczy zidentyfikować te aspekty, które ujemnie wpływają na naszą samoocenę, szczególnie że obecne czasy wymagają od ludzi nie tylko wysokiego poziomu wiedzy, kwalifikacji, ale również niezależności, odporności, wiary w siebie i umiejętności przejawiania inicjatywy, co identyfikowane jest z wysoką samooceną. Pierwszym kluczem do wzmocnienia zdrowego poczucia własnej wartości jest świadomość swoich postaw, sposobu myślenia, przekonań, które są subiektywne i są wyrazem naszych opinii, przez co można je dowolnie zmienić, aby bardziej nam służyły. Samoświadomość wszelkich zniekształceń w myśleniu, tj. generalizacje, myślenie czarno-białe, porównywanie się z innymi, zgadywanie co myślą inni, odnoszenie wszystkiego do siebie, katastrofizowanie, przypisywanie sobie winy i zmiana tegoż myślenia, które jest przeciwko nam, zbliży nas do skutecznego działania. Nasze przekonania są motorem emocji i działań, które stanowią drugi klucz do wzmocnienia zdrowej samooceny. Ostatnim z nich – trzecim kluczem jest rozwój znaczących kompetencji osobistych i społecznych. Uwolnienie się od myślenia, postaw, emocji i zachowań, które generują niepotrzebny stres, wpływają na obniżenie wartości siebie, własnej skuteczności, pozwoli na zwiększenie swojego potencjału, a co za tym idzie efektów, na jakich nam zależy.
Aleksandra Mroczkowska – trener umiejętności miękkich, coach, psycholog (SWPS, UW), społecznik, menadżer, badacz poczucia własnej wartości, asesor, założyciel i Prezes (2004-2006) fundacji Experiential Education Foundation, członek Stowarzyszenia NLP, członek Klubu Trenerów Matrik. Swoje doświadczenia praktyczne zdobyła m.in. jako: Dyrektor Regionu, Client Service Manager, Project Manager, Client specialist, Sales Representative – siedmioletnie doświadczenie w zakresie budowania pozytywnych relacji z klientem. Specjalizuje się w szkoleniach z zakresu psychologii zarządzania: sprzedażowych, menadżerskich, zespołowych oraz treningach rozwojowych: komunikacja, emocje, kształtowanie obrazu siebie (samowiedza, samoakceptacja, poczucie własnej wartości), motywacyjnych oraz z zakresu planowania i realizowania celów.
