Krok pierwszy, czyli ustalanie wizji końca, jest bardzo często pomijany. Właściwie się temu nie dziwię, bo to taka “praca”, która wydaje się bezsensowna i nie widać żadnych bezpośrednich efektów.
1b Zacznij z wizją końca, czyli poznaj swoje wartości…
Krok pierwszy, czyli ustalanie wizji końca, jest bardzo często pomijany. Właściwie się temu nie dziwię, bo to taka “praca”, która wydaje się bezsensowna i nie widać żadnych bezpośrednich efektów.
Ale tak na prawdę jest to najważniejszy krok. Nikt nie buduje domu bez projektu i nie stawia się budynków bez fundamentów, nawet nikt z nas nie wsiada do taksówki i nie mówi “Proszę zawieźć mnie gdziekolwiek”.
Mało tego, traktujemy nasze życie mniej poważnie niż układanie puzzli. Czy okładałbyś puzzle 5000 elementów przykładając po kolei każdy element na zasadzie “może będzie pasować?” chyba nie 🙂 Jeśli chcemy szybko i sprawnie ułożyć trudną układankę, to warto się przygotować. Najpierw odwracamy obrazkiem do góry wszystkie elementy, potem można oddzielić puzzle budujące ramkę od reszty, a następnie posegregować na jeszcze inne kategorie np. kolorami czy motywami. Potem albo układamy ramkę, albo wybieramy jakiś charakterystyczny element i do niego dopasowujemy inne podobne czy potencjalnie pasujące elementy z jakiegoś zbioru. Idzie nam szybciej, bo po odpowiednim przygotowaniu, krócej szukamy właściwego puzzla.
Przygotujmy się też do życia 🙂
Dziś krok 2, pierwszego etapu – wartości.
Pobierz zestaw ćwiczeń. Jest on tak skonstruowany, że może się wydawać, że każde ćwiczenie jest o tym samym. Jest, ale w każdym ćwiczeniu patrzysz na wartości z innej perspektywy. Gdy będziesz miała możliwość szerokiego patrzenia na to zagadnienie, będziesz bardziej pewna, że wartości, które wybrałaś są na prawdę dla ciebie ważne i stałe.
Ćwiczenie 1 – Lista Twoich wartości
Wymień swoje najważniejsze wartości.
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
…………………………..
Ćwiczenie 2 – Co jest teraz dla mnie najważniejsze?
Przy każdej z poniższych wartości napisz jak bardzo są one dla ciebie ważne od 1 do 10, gdzie 1 – nie ważne, a 10 – najważniejsze.
Oczywiście niektóre wartości będą miały tą samą wartość punktową, ale nie chodzi tu o ustalenie hierarchii więc nie ma to znaczenia.
Rodzina
Zdrowie i sprawność fizyczna
Uczciwość i spójność wewnętrzna
Prestiż społeczny
Kontrola
Finansowe zabezpieczenie
Miłość
Sex
Udzielanie się
Piękno
Zycie duchowe
Wartości w biznesie:
Przedsiębiorczość i umiejętność podejmowania ryzyka
W jaki sposób oceniasz bycie wpływowym
Kierowanie się zyskami
Kierowanie się takimi wartościami jak przyjemność i zabawa
Szczerość i spójność wewnętrzna
Bycie bardzo nowoczesnym jako firma, jako biznes
Bycie przewodnikiem, liderem
Wysoka jakość usług i obsługi klienta
Kreatywność
Udzielanie się społeczne
Jak bardzo chcę uniknąć:
Odmowy
Strachu
Fizycznego bólu
Frustracji
Złości
Poczucia winy
Porażki
Samotności
Wstydu
Ćwiczenie 3 – Poznawanie swoich wartości.
Zastanów się przez chwilę nad tym co jest dla Ciebie najważniejsze w życiu. Zapisz sobie wszystko co przyjdzie Ci do głowy.
|
Następnie pomyśl, jakie cechy innych i samej siebie są dla Ciebie ważne. Je również zapisz.
|
Teraz zastanów się co Cię denerwuje i doprowadza do szaleństwa. Dodaj te rzeczy do listy.
|
Wybierz 5 wartości i ustal ich hierarchię ważności. 1 najważniejsze, 5 najmniej ważne.
1.
2.
3.
4.
5.
Zdefiniuj 5 najważniejszych wartości.
Przykład:
„Gdybym miała zademonstrować ta wartość mojej przyjaciółce to….”
Na przykład: wartość = współczucie
Definicja: „Gdybym miała zademonstrować tą wartość przyjaciółce, to oznaczałoby to, że byłabym skłonna wybaczyć jej popełniane przez nią błędy”.
Ćwiczenie 4 – Poznawanie swoich wartości
Przeanalizuj poniższą listę i wybierz 5 wartości, które są dla Ciebie najważniejsze w pracy. Zaznacz je w kolumnie „najważniejsze”. W kolumnie „najmniej ważne” zaznacz te, które nie są dla Ciebie istotne.
Wybierz 5 wartości i ustal ich hierarchię ważności. 1 najważniejsze, 5 najmniej ważne.
1.
2.
3.
4.
5.
Zdefiniuj 5 najważniejszych wartości.
Przykład:
„Gdybym miała zademonstrować ta wartość mojemu zespołowi to….”
Na przykład: wartość = kontrola
Definicja: „Gdybym miała zademonstrować tą wartość mojemu zespołowi, to oznaczałoby to, że chciałabym kontrolować działania wszystkich kierowników”.
Ćwiczenie 5 – Hierarchia wartości
Wartości przyciągane
Wymień 10 emocji pozytywnych (tych, które najczęściej odczuwasz i tych, które chcesz odczuwać)
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
Porównaj wymienione wyżej wartości docelowe posługując sie poniższym diagramem – zakreśl, do której z nich przywiązujesz większą wagę w swoim codziennym życiu (niezależnie od tego jak trudne będzie to dla Ciebie – bądź ze sobą szczera!)
1 vs 2 2 vs 3 3 vs 5 4 vs 8 6 vs 8
1 vs 3 2 vs 4 3 vs 6 4 vs 9 6 vs 9
1 vs 4 2 vs 5 3 vs 7 4 vs 10 6 vs 10
1 vs 5 2 vs 6 3 vs 8 5 vs 6 7 vs 8
1 vs 6 2 vs 7 3 vs 9 5 vs 7 7 vs 9
1 vs 7 2 vs 8 3 vs 10 5 vs 8 7 vs 10
1 vs 8 2 vs 9 4 vs 5 5 vs 9 8 vs 9
1 vs 9 2 vs 10 4 vs 6 5 vs 10 8 vs 9
1 vs 10 3 vs 4 4 vs 7 6 vs 7 9 vs 10
Kiedy skończysz, policz ile masz jedynek, dwójek, trojek itp. i wpisz te sumy poniżej:
1 ………
2 ………
3 ………
4 ………
5 ………
6 ………
7 ………
8 ………
9 ………
10 ………
Uporządkuj teraz swoją listę wartości przyciąganych – wstaw na pierwszym miejscu te wartości, które miały najwięcej punktów (a więc okazały się najistotniejsze), kończąc na tych które okazały się najmniej ważne.
1 ………………………………
2 ………………………………
3 ………………………………
4 ………………………………
5 ………………………………
6 ………………………………
7 ………………………………
8 ………………………………
9 ………………………………
10 ………………………………
Wartości odpychane
Wymień 10 emocji negatywnych (tych, które najczęściej odczuwasz i tych, których chcesz unikać)
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
Porównaj wymienione wyżej wartości docelowe posługując sie poniższym diagramem – zakreśl te, których bardziej chcesz unikać w swoim codziennym życiu (niezależnie od tego jak trudne będzie to dla Ciebie – bądź ze sobą szczera!)
1 vs 2 2 vs 3 3 vs 5 4 vs 8 6 vs 8
1 vs 3 2 vs 4 3 vs 6 4 vs 9 6 vs 9
1 vs 4 2 vs 5 3 vs 7 4 vs 10 6 vs 10
1 vs 5 2 vs 6 3 vs 8 5 vs 6 7 vs 8
1 vs 6 2 vs 7 3 vs 9 5 vs 7 7 vs 9
1 vs 7 2 vs 8 3 vs 10 5 vs 8 7 vs 10
1 vs 8 2 vs 9 4 vs 5 5 vs 9 8 vs 9
1 vs 9 2 vs 10 4 vs 6 5 vs 10 8 vs 9
1 vs 10 3 vs 4 4 vs 7 6 vs 7 9 vs 10
Kiedy skończysz,, policz ile masz jedynek, dwójek, trojek itp. i wpisz te sumy poniżej:
1 ………
2 ………
3 ………
4 ………
5 ………
6 ………
7 ………
8 ………
9 ………
10 ………
Uporządkuj teraz swoją listę wartości odpychanych – wstaw na pierwszym miejscu te wartości, które miały najwięcej punktów (a więc okazały się najbardziej przykre), kończąc na tych które okazały się najmniej negatywne.
1 ………………………………
2 ………………………………
3 ………………………………
4 ………………………………
5 ………………………………
6 ………………………………
7 ………………………………
8 ………………………………
9 ………………………………
10 ………………………………
Wartości pośrednie
Wymień 10 najważniejszych dla Ciebie wartości pośrednich.
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
………………..
Porównaj wymienione wyżej wartości pośrednie posługując sie poniższym diagramem – zakreśl do której z nich przywiązujesz większą wagę w swoim codziennym życiu (niezależnie od tego jak trudne będzie to dla Ciebie – bądź ze sobą szczera!)
1 vs 2 2 vs 3 3 vs 5 4 vs 8 6 vs 8
1 vs 3 2 vs 4 3 vs 6 4 vs 9 6 vs 9
1 vs 4 2 vs 5 3 vs 7 4 vs 10 6 vs 10
1 vs 5 2 vs 6 3 vs 8 5 vs 6 7 vs 8
1 vs 6 2 vs 7 3 vs 9 5 vs 7 7 vs 9
1 vs 7 2 vs 8 3 vs 10 5 vs 8 7 vs 10
1 vs 8 2 vs 9 4 vs 5 5 vs 9 8 vs 9
1 vs 9 2 vs 10 4 vs 6 5 vs 10 8 vs 9
1 vs 10 3 vs 4 4 vs 7 6 vs 7 9 vs 10
Kiedy skończysz, policz ile masz jedynek, dwójek, trojek itp. i wpisz te sumy poniżej:
1 ………
2 ………
3 ………
4 ………
5 ………
6 ………
7 ………
8 ………
9 ………
10 ………
Uporządkuj teraz swoją listę wartości pośrednich – wstaw na pierwszym miejscu te wartości, które miały najwięcej punktów (a więc okazały się najistotniejsze, kończąc na tych które okazały się najmniej ważne.
1 ………………………………
2 ………………………………
3 ………………………………
4 ………………………………
5 ………………………………
6 ………………………………
7 ………………………………
8 ………………………………
9 ………………………………
10 ………………………………
Ćwiczenie 6 – Wartości a zachowanie
Wartości są istotnym elementem naszego życia. Niekiedy jednak bywają fałszywe. Możemy na przykład powiedzieć, że cenimy określone działanie, ale tak naprawdę nie podejmujemy go.
Kiedy skończysz ćwiczenie, zapisz kilka zdań na temat tego, czego dowiedziałaś się o swoich prawdziwych wartościach.
Proponowane poniżej ćwiczenie, opracowane przez Sidneya Simona, Leleanda Howe’a i Howarda Kirschenbauma, pionierów w dziedzinie wyznaczania wartości, pomoże ci określić, co naprawdę cenisz.
Sporządź listę Twoich życiowych wartości – najlepiej użyj listy sporządzonej w poprzednim ćwiczeniu.
(dla przypomnienia – wartością może być dowolny przedmiot, idea lub instytucja któremu przypisujesz ważną rolę w życiu, a dążenie do jej osiągnięcia traktujesz jako konieczność ze względu na zaspokajanie Twoich potrzeb. Zewnętrznym przejawem wartości jest obserwowalne zachowanie.)
Teraz porządź kolejną listę dwudziestu rzeczy, które najbardziej lubisz robić. Zapisz je w takiej kolejności, w jakiej przychodzą ci do głowy.
Kiedy lista będzie gotowa, to:
zł– postaw znak złotego przy tych pozycjach, które za każdym razem kosztują powyżej 20zł.
P/S– postaw P przy tych pozycjach, które sprawiają ci największą radość, gdy się im oddajesz wspólnie z partnerem, natomiast S przy tych, które lubisz wykonywać sama.
PL– to oznaczenie zajęć wymagających planowania
O– tę literę umieszczasz przy zajęciach, które chciałabyś, żeby partner również wpisał na swoją listę.
N/5– ten znak postaw przy pozycjach, które nie znalazłyby się na twojej liście pięć lat temu.
DATA – każde z tych zajęć opatrz datą określającą, kiedy ostatni raz je wykonywałeś.
Jeśli odkryjesz, że Twoje działania nie mają wiele wspólnego z Twoimi wartościami, to możesz zastanowić się jakie działania będą z nimi zgodne, a następnie możesz zmienić to co robisz obecnie, tak by najważniejsze wartości stanowiły punkt odniesienia.
Uwaga ogólna (do wszystkich ćwiczeń jakie proponuję zarówno na blogu jak i w mailach)
Datujwszystkie ćwiczenia i archiwizuj je w odpowiednich katalogach. Będziemy w przyszłości do nich wracać 🙂
Maria Tarczyńska