Zjawisko mobbingu w miejscu pracy jest poważnym problemem dzisiejszych czasów. W Polsce pracownicy wygrywają tylko 5-7 proc. spraw z nim związanych. To efekt obowiązującego prawa, które wymaga twardych dowodów. Nie jest to niestety takie proste, ponieważ mobbing w pracy występuje zwykle za szczelnie zamkniętymi drzwiami…
Mobbing, czyli przemoc psychiczna
Zjawisko ma różne oblicza, ale jest to przede wszystkim agresja w miejscu pracy. Według orzeczenia Sądu Najwyższego mobbing to działania długotrwałe, które trwają co najmniej 3 miesiące. Czasami jest tak, że mobber upatruje sobie jedną lub dwie najsłabsze osoby w firmie i na nich koncentruje swoje działania.
Cechy zjawiska mobbingu w miejscu pracy:
- Prześladowanie ma działanie długotrwałe i celowe
- Zależność od drugiej osoby
- Kumulacja różnych działań
- Nie ma przeważnie wcześniejszych zastrzeżeń
- Nadmierna kontrola
Rodzaje mobbingu:
- Pionowy – gdy szef jest sprawcą, a podwładny ofiarą
- Poziomy (grupowy lub horyzontalny) – mobberem jest grupa pracowników, do której należy poszkodowana osoba
- Wstępujący – mobberem jest podwładny, a ofiarą przełożony (występuje rzadko, około 1% zgłoszeń)
Lista 5 zachowań psychicznej agresji w miejscu pracy:
– działania utrudniające proces komunikowania się,
– czynności naruszające wizerunek,
– działania, które wpływają źle na relacje społeczne,
– czynności wpływające niekorzystnie na zdrowie,
– działania uderzające w pozycję zawodową.
Konsekwencje na tle zdrowia fizycznego oraz psychicznego:
– stres,
– fobia społeczna i izolacja,
– utrata zaufania,
– depresja,
– myśli samobójcze.
Zjawisko mobbingu w miejscu pracy – jak radzić sobie z problemem?
Oczywiście, lepiej zapobiegać, niż walczyć. Pracodawcy powinni informować pracowników o tym, co robić gdy poczują się prześladowani i przeprowadzić wewnętrzną procedurę antymobbingową.
Jeśli jednak mobbing już się pojawi, to po pierwsze przeanalizuj sytuację pod względem występowania działań agresji psychicznej. Warto zastanowić się, czy sytuacje, które nas dotyczą, spełniają kryteria mobbingu. Po drugie szukaj sojuszników. Rozmawiaj z innymi współpracownikami o swoim problemie. Osoby, które doświadczyły psychicznej agresji, pogrążają się w poczuciu winy i wstydu. Im bardziej się pogrążają, tym bardziej trudno jest im „wyjść na zewnątrz” i opowiedzieć o swojej sytuacji. Zaufana osoba może zweryfikować nasze obawy. Po trzecie, jeśli dojdziesz do wniosku, że jest to mobbing – warto zapisywać wątpliwe sytuacje. Takie zapiski pozwalają zachować całą chronologię zdarzeń. Gdy zdecydujesz się podjąć kroki formalne, to pierwszą czynnością, którą powinieneś wykonać, jest prośba dotycząca zaprzestania. Możesz ją przekazać w formie pisemnej. Jeśli to jednak nie zadziała, to następnym krokiem jest konsultacja z instytucją Państwowej Inspekcji Pracy, a gdy sytuacja nie ulega zmianie – złóż wniosek do Sądu Pracy.
