Stres towarzyszy większości z nas na co dzień. I nie jest to nic złego, pod warunkiem, że potrafimy nad nim zapanować i wykorzystać do podniesienia efektywności naszych działań. Hans Selye, który jako pierwszy wprowadził pojęcie stresu i poświęcił na badanie tego zjawiska 50 lat pracy naukowej, wyróżnił dwa rodzaje jego rodzaje: „eustres”, czyli stres konstruktywny, mobilizujący człowieka do działania oraz „dystres” – stres destrukcyjny, powodujący szkody w naszych organizmach.
Stres zakłada interakcję z otoczeniem, to po prostu odpowiedź organizmu na bodziec, który wydaje się być zagrożeniem. Problem w tym, że coraz częściej niewłaściwie oceniamy sytuację, wyolbrzymiając „zagrożenie” i tworząc w myślach czarne scenariusze. Okazuje się jednak, że aż 86 procent rzeczy, którymi się stresujemy, nigdy się nie wydarzy! Kolejnych 8 procent to wydarzenia, na które nie mamy żadnego wpływu. Jedynie 6 procent sytuacji wynika z naszej winy. Tymczasem stresując się rzeczami, z którymi najprawdopodobniej nigdy nie będziemy musieli się skonfrontować, tylko niepotrzebnie tracimy energię, którą moglibyśmy przeznaczyć na realne działanie.
W związku z powyższym wyniki badań firmy Talent Smart, która przyjrzała się milionowi ludzi, w ogóle nie dziwią. Okazało się bowiem, że 90 procent najlepszych pracowników i liderów to ludzie, którzy potrafią utrzymać swój stres pod kontrolą. Zapewne każdy z nas pamięta taką sytuację w swoim życiu, w której stres dosłownie go „zablokował”, uniemożliwiając wykonanie zadania (napisanie egzaminu, rozmowa o pracę, etc.). Z drugiej strony możemy też przywołać momenty, w których stres okazał się zbawienny, dając siły do działania i eliminując zmęczenie, a nawet rozjaśniając umysł i podsuwając nowe pomysły, na które w zupełnie komfortowej, „bezstresowej” sytuacji raczej byśmy nie wpadli.
Wniosek? Stresem, tak jak wszystkim innym, trzeba umiejętnie zarządzać. Nie jest to oczywiście łatwe, walczymy bowiem często ze swoją podświadomością i odruchami, które kształtowały się w nas, ludziach, od prehistorii, kiedy od decyzji „uciekać czy walczyć” zależało życie naszych przodków. Dzisiaj jednak spotkanie z rozwścieczonym niedźwiedziem raczej nam nie grozi, warto więc poznać strategie najlepszych liderów na radzenie sobie ze stresem. Dzięki ich zastosowaniu stres z naszego wroga może zmienić się w sprzymierzeńca.
Nie martw się na zapas
Unikaj zadręczania się pytaniami w stylu „Co będzie, jeśli…?”, „A jak się nie uda…?” To tylko zwiększa stres i napięcie, a nie przynosi nic dobrego. Większość rzeczy, którymi tak się martwisz, zapewne nie nastąpi, na inne nie masz wpływu. Na kombinowanie i martwienie się przyjdzie czas, kiedy rzeczywiście coś się wydarzy. Przyznaj, że na wiele rzeczy nie masz wpływu i skup się na tych, które naprawdę zależą od Ciebie.
Wyloguj się
Od czasu do czasu dobrze jest wyłączyć laptopa, a nawet telefon. Ta, wydawałoby się, prosta czynność jest jednak dla wielu ludzi biznesu niezwykle trudna. Badania pokazują jednak, że odcięcie się od źródeł stresu choć na godzinę jest w dłuższej perspektywie zbawienne dla naszego zdrowia psychicznego. Dlatego warto ustalić sobie, że np. po 22 wyłączam telefon albo w niedzielę w ogóle nie wchodzę na służbową skrzynkę. Podobnie regeneruje i uspokaja kilkudniowy wyjazd w miejsce, gdzie nie ma zasięgu…
Śpij
O znaczeniu dobrego snu mówi się coraz więcej, ale czy naprawdę śpimy lepiej? U ludzi niewyspanych podnosi się poziom hormonu stresu, kortyzolu, podnosi się automatycznie, nawet gdy nic się nie dzieje. Sen to dla organizmu czas na ładowanie baterii – jeśli dasz sobie więcej czasu na spanie, szybciej uporasz się z codziennymi wyzwaniami i będziesz w lepszym humorze.
Spójrz z dystansu
Czasem nasze postrzeganie wydarzeń jest skrzywione – przeceniamy nasze siły lub odwrotnie, zbyt szybko się poddajemy i uważamy, że sytuacja nas przerasta. Wtedy warto spojrzeć na wszystko z innej perspektywy i zastanowić się, co tak naprawdę nie gra. Często okazuje się, że nie radzimy sobie z jednym elementem zadania i natychmiast ferujemy wyroki typu „Nic się nie udaje”, „Tego się nie da zrobić”, „Jestem beznadziejny/a”. Czasem dobrze zrobić listę rzeczy, które idą źle i obok wypisać możliwe strategie działania. Takie czynniki stresogenne wypisane na kartce wydają się łatwiejsze do pokonania i mniej przytłaczające. Innym sposobem jest przedyskutowanie całej sytuacji z osobą z zewnątrz, z której zdaniem się liczymy.
Weź oddech
Wydawałoby się, że oddychanie jest oczywistością, a jednak nie każdy robi to dobrze. W sytuacjach stresowych oddech często staje się płytki i szybki. Kiedy czujesz, że nerwy biorą górę, znajdź jakieś spokojne miejsce i poświęć kilka minut na świadome, głębokie oddychanie, starając się przy tym skupić myśli na wdechach i wydechach. Możesz je liczyć. Chodzi o to, aby na chwilę oderwać się od niepokojących nas myśli. Chociaż to ćwiczenie wydaje się banalne, naprawdę pomaga.
Bądź wdzięczny
Doceń to, co masz, co już osiągnąłeś. Badania przeprowadzone na University of California udowodniły, że osoby, które kultywują postawę wdzięczności w czasie pracy czują się lepiej pod względem fizycznym i mają więcej energii. Ponadto gdy doceniamy to, co mamy poprawia się nasz nastrój, a poziom kortyzolu spada aż o 23 procent.
Myśl pozytywnie
Oczywiście przywoływanie przyjemnych zdarzeń i skupianie się na jasnej stronie życia jest łatwe, gdy jesteśmy w dobrym humorze. Gdy dopada nas stres to zadanie staje się o wiele trudniejsze. Jednak nawet w najgorszym dniu można zwykle znaleźć jakiś szczegół, który nastroi nas pozytywnie i zmniejszy stres. Wiele osób ma na biurku zdjęcie ukochanej osoby lub małą rzecz, która przypomina o jakimś miłym wydarzeniu. Jeśli uda nam się chociaż na chwilę oderwać myśli od problemów i skupić je na czymś, co wywoła nasz uśmiech, łatwiej będzie opanować stres.
Zamień kawę na sok
Albo inny napój. Jeżeli często jesteś narażony na stres ogranicz spożycie kofeiny, która wyzwala adrenalinę. Ten hormon odpowiada za reakcje typu „uciekaj albo walcz” i odsuwa na bok racjonalne myślenie, popychając nas do podejmowania impulsywnych decyzji i sprawiając, ze emocje biorą górę.
Ucisz wewnętrznego krytyka
Popadanie w samozachwyt nie jest wskazane, ale ciągłe krytykowanie siebie samego i pisanie czarnych scenariusz jest jeszcze gorsze. Im bardziej skupiasz się na negatywnych myślach tym bardziej się stresujesz i przestajesz wierzyć we własne siły. Spróbuj spisać wszystkie negatywne myśli na swój temat i po kolei się z nimi rozprawić, ewentualnie pokazując je zaufanej osobie, która dobrze Cię zna i zapewne obali większość negatywnych mitów, jakie produkujesz na swój temat. Zostań swoim sprzymierzeńcem!
Poszukaj wsparcia
Nie ma sensu udawać, że ze wszystkim dasz sobie radę sam. Jeżeli weźmiesz na siebie zbyt dużo obowiązków ryzykujesz życie w ciągłym stresie („Czy zdążę?”), większą ilość błędów (wynikających z przemęczenia) i w efekcie szybkie wypalenie zawodowe. Dlatego nie wstydź się prosić o pomoc współpracowników kiedy czegoś nie potrafisz albo zwyczajnie nie starcza Ci czasu. Czasem pomaga zwykła rozmowa lub burza mózgów – może się okazać, że problem, z którym zmagasz się od tygodnia, z pomocą innych zostanie rozwiązany w godzinę.
Źródła:
http://kariera.forbes.pl/jak-ludzie-sukcesu-radza-sobie-ze-stresem,artykuly,171080,1,1.html
http://www.projektsukces.pl/nlp_stres_techniki.html
