Zdecydowanej większości Polaków firmy sprzedaży bezpośredniej, w tym MLM, kojarzą się głównie z kosmetykami, a dwie najbardziej rozpoznawalne marki to Avon i Oriflame – podobnie zresztą jak na wielu europejskich (i nie tylko) rynkach. Od pewnego czasu jednak udział kosmetyków w strukturze produktów kupowanych bezpośrednio systematycznie maleje, ponieważ powoli odkrywamy szeroki wachlarz możliwości i ofert przedstawiany przez marketing wielopoziomowy.
Coraz częściej w kontekście tego kanału sprzedaży pojawiają się nowe skojarzenia, a rodzaje produktów oferowanych przez sprzedawców bezpośrednich ciągle się mnożą i zyskują na popularności. Trudno więc się dziwić, że era przytłaczającej dominacji kosmetyków dobiega powoli końca, ustępując miejsca między innymi chemii gospodarczej i środkom czystości, naczyniom kuchennym, sprzętom gospodarstwa domowego, suplementom diety czy usługom telekomunikacyjnym.
Taki stan rzeczy potwierdzają badania instytutu Homo Homini przeprowadzone na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Sprzedaży Bezpośredniej w marcu 2014[1]. Ankietowanych pytano o to, czy robią zakupy u sprzedawców bezpośrednich, a jeśli tak, to gdzie się z nimi spotykają i jakie kategorie produktów wybierają najczęściej.
Zasięg branży DS (sprzedaż bezpośrednia) w Polsce jest coraz większy, a klientami są zarówno kobiety (które stanowią również zdecydowaną większość wśród konsultantów firm MLM), jak i mężczyźni. Z badania wynika, że ponad 64 procent pań i 55 procent panów choć raz kupiło coś w tym kanale sprzedaży. Po zetknięciu się z taką formą zakupów około 60 procent osób od czasu do czasu nabywa w ten sposób produkty i usługi, natomiast pod określeniem „stały klient systemu sprzedaży bezpośredniej” podpisuje się 11,6 procenta Polek i 8,8 procenta Polaków.
Zdecydowana większość polskich klientów (7 osób na 10) spotyka się ze sprzedawcami we własnym domu. 37 procent dokonuje zakupów w miejscu pracy, a kolejnych 15 procent – na ulicy. Niemal co dziesiąty ankietowany kupuje w szkole, na uczelni lub w akademiku.
Co kupują Polacy?
—
Nadal królują kosmetyki – u dystrybutorów firm MLM nabywa je 76,9 procenta ankietowanych. Warto jednak podkreślić, że jeszcze niedawno, bo w roku 2008 odsetek ten wynosił aż 92 procent, a trzy lata temu – 84,3 procenta. Spadek udziału kosmetyków w rynku oznacza wzrost zainteresowania innymi kategoriami produktów. Na drugim miejscu zestawienia plasują się chemia gospodarcza i środki czystości, obecnie kupowane przez 32 procent ankietowanych (wzrost o aż 24 punkty procentowe w stosunku do roku 2008, a w porównaniu do roku 2011 o prawie 14 procent), a na trzecim miejscu znajdują się naczynia kuchenne, wybierane przez co piątego badanego (w roku 2008 stanowiły 6 procent rynku, w 2011 – 13 procent).
Inna kategoria produktów o rosnącej w Polsce popularności to elektryczny sprzęt gospodarstwa domowego, taki jak odkurzacze i roboty kuchenne (obecnie jego udział w rynku wynosi 14,5 procenta).
Obserwując zmieniające się statystyki można wysnuć wnioski na temat zmian w stylu życia Polaków. I tak odżywki i artykuły dietetyczne, które w roku 2008 praktycznie nie istniały w kanale sprzedaży bezpośredniej, obecnie kupuje 12 procent pytanych. Podobnie jak filtry do wody, które jeszcze kilka lat temu uważane za fanaberię, teraz zyskują na popularności (około 5 procent).
Polacy od sprzedawców bezpośrednich kupują również usługi telekomunikacyjne (11 procent), biżuterię (prawie 10 procent), artykuły i usługi budowlane (prawie 3 procent) oraz pościel (2,3 procenta).
Wyniki badania tak komentuje dyrektor generalny PSSB Mirosław Luboń:
Najpopularniejsza kategoria produktów kupowanych w systemie sprzedaży bezpośredniej nie stanowi zaskoczenia. Cieszy natomiast rosnące zainteresowanie zakupem AGD, chemii gospodarczej i środków czystości. Firmy sprzedaży bezpośredniej mają długoletnie doświadczenie w tych dziedzinach, oferują konsumentom bezpieczeństwo zakupu, możliwość sprawdzenia produktów we własnym domu oraz ewentualny zwrot towarów w terminie co najmniej 14 dni od chwili zawarcia umowy. Uczciwość sprzedawców się opłaca, bo odsetek zwrotów w rzetelnych firmach sprzedaży bezpośredniej jest znikomy, a jak widać cieszą się one rosnącą renomą i popularnością wśród konsumentów.
Miejsce realizacji: badanie ogólnopolskie
Metoda: telefoniczne, standaryzowane wywiady kwestionariuszowe wspomagane komputerowo CATI (Computer Assisted Telephone Interview)
Próba: losowa, liczebnie reprezentatywna dla ogółu mieszkańców polski z zachowaniem reprezentacji liczbowej zaludnienia (dane wg GUS). Próba odzwierciedla liczebny rozkład wg płci oraz zachowuje proporcje w rozkładzie wieku do populacji generalnej mieszkańców
Wielkość próby: N=1443;
