Zła energia zawsze wraca, często ze zdwojoną siłą. Dlatego w naszym interesie leży, by jej nie wydzielać. Powinniśmy chronić samych siebie przed własnym jadem, złością i zawiścią. Bo te zawsze, prędzej czy później, uderzą w nas i dotkliwie zranią. Teza ta, choć nie jest zbyt odkrywcza, jakoś nie znajduje zbyt częstego zastosowania w życiu. O zawartej w niej regule zapominamy i w efekcie zalewamy się własną żółcią i trujemy negatywnymi emocjami, plując i kalając wszystko dokoła. Próbując zohydzić, a często nawet zniszczyć innych, zohydzamy i niszczymy tak naprawdę siebie. Mechanizm autodestrukcji działa niezawodnie.
Pierworodny grzech przypadkowości
Wiele osób, które zajmują się marketingiem sieciowym, traktuje to, jako dodatkową pracę. Dorobienie sobie do etatu. Ich zainteresowanie MLM-em bywa zdawkowe i powierzchowne.
Nie znają się zbyt dobrze na niuansach branży i nie zamierzają się poznawać, bo nie jest im to potrzebne do skutecznego generowania zysków. Nie lekceważę takich ludzi, wskazuję jedynie na ich luźny związek z branżą. To bez wątpienia pożyteczna, choć umiarkowanie zaangażowana i – przyznajmy to otwarcie często dość przypadkowa grupa. Jest dla niej miejsce w branży i ja tego miejsca na pewno im nie odmawiam. Ludzie, których bardzo chętnie wykluczyłbym poza nawias polskiego i światowego MLM-u, to wszelkiej maści oblatani dyletanci, cwaniaki, ludzie przypadkowi, którzy mają blade pojęcie o marketingu sieciowym, ale za to wiele do powiedzenia. Osobniki takie uzurpują sobie prawo do komentowania i oceniania innych. Do opisywania czy omawiania ich zachować, uczciwości, rzetelności czy kompetencji. Taki typ człowieka, to dla branży prawdziwa zmora, przekleństwo i kara za niepopełnione grzechy. Opluwanie i besztanie innych jest dla takiego delikwenta chlebem powszednim, codziennością czy wręcz wewnętrzną potrzebą. W polskiej polityce za taką osobę bez wątpienia uznany może być prezes Prawa i Sprawiedliwości. W polskim MLM-ie też znalazłoby się przykłady tego rodzaju spaczonej optyki widzenia świata, jako pełnego oszustów, złodziei i malwersantów. Oczywiście własnych typów na takie osoby tu nie podam, bo hołduję zasadzie: chwalić publicznie, ganić prywatnie. W tym miejscu chcę pisać o problemie i ten problem piętnować, nie zamierzam czynić publicznej chłosty na kimkolwiek, choć nie jednemu z pewnością by się przydała. Za przykład wzorcowej sytuacji, jaka powinna występować w relacjach biznesowych niech posłuży przypadek Piotra Jabłońskiego, znanego w branży specjalisty public relations, który tak wspomina swój ostatni pobyt w salonie samochodowym jednej z czołowych marek: „(…) oczywiście dowiedziałem się o tak wielu różnych detalach, że dziś nie koniecznie wszystko pamiętam. Po prostu za dużo fachowej wiedzy, jak na jedno spotkanie. Z mojej strony padło pytanie o model z tzw. konkurencji w podobnej klasie i w podobnej cenie. Handlowiec zyskał niesamowicie w moich oczach. Dlaczego? Rozpoczął jeszcze raz od wykazania korzyści z posiadania właśnie tego modelu samochodu. Na temat konkurencji powiedział, bym sam ich odwiedził, porozmawiał z nimi i na podstawie informacji podjął najbardziej trafny wybór, bym wypisał sobie plusy i minusy. Wybór to już moja sprawa – zależy od wielu czynników. Bajka, taka niesamowita, bo pełna kultura obsługi, pełen profesjonalizm w zachowaniu tego handlowca. Czy to aby Polska?” Z tej krótkiej wypowiedzi Piotra Jabłońskiego jasno wynika, że był mile zaskoczony tym, iż handlowiec nie zaczął, pisząc kolokwialnie, najeżdżać na konkurencję i ją dyskredytować. A przecież to właśnie powinien być standard, a nie mówienie bądź pisanie, że „tamci, to są tacy czy owacy”. Innymi słowy sposób odnoszenia się do najbardziej nawet ostrej i zażartej konkurencji nam przede wszystkim wystawia świadectwo, a nie tejże konkurencji. A Wy, drodzy czytelnicy, jak sądzicie i jak wolelibyście być informowani o tym czy ktoś jest czy nie jest godzien zaufania? Agresywnie, natarczywie i obelżywie? Czy jednak kulturalnie i uprzejmie? Zwracajcie na takie rzeczy baczną uwagę. Róbcie to w stosunku do siebie, róbcie to również w stosunku do innych. Puszczanie płazem zachowań nagannych, oskarżeń rzucanych na wiatr, złośliwych komentarzy, których wyłącznym celem jest zdyskredytowanie konkurencji w oczach klientów nie sprzyja budowaniu dobrej, biznesowej atmosfery i nie pomaga w nawiązywaniu i umacnianiu relacji. Jest, że się tak wyrażę, antyzyskowne.
Oczekując szacunku
Chcesz być szanowany, szanuj innych. To tytuł scenariusza lekcji wychowawczej w IV klasie Szkoły Podstawowej nr 14 w Białymstoku. Tak, tak! Już w szkole podstawowej, a przypuszczam, że nawet jeszcze wcześniej, dzieci uczone są tej prostej zasady. Dlaczego więc my nie mielibyśmy się jej nauczyć i zastosować w codziennym życiu. Przecież jest ona dla nas wszystkich korzystne. Mnie osobiście zdarza się niezmiernie rzadko spotykać z bezczelnością czy ostentacyjnym brakiem kultury. Sam nie prowokuję takich sytuacji, a kiedy dostrzegam, że zanosi się na awanturę, to jak najszybciej tonuję nastroje i robię wszystko, co w mojej mocy, by sytuację normować. Nie zawsze jest to możliwe i by nie być gołosłownym, posłużę się przykładem z własnego podwórka. Jakiś czas temu rozpocząłem swoją działalność na forum internetowym GoldenLine poświęconym branży MLM. Przywitałem się ze wszystkimi i krótko przedstawiłem. Zaprosiłem też do lektury kilku moich tekstów, które nieco wcześniej ukazały się w Rankingu MLM. Większość zalogowanych przywitała mnie życzliwie, ale jedna osoba mniejsza o to, kto to był – dość ostro i niespodziewanie dla mnie przystąpiła do frontalnego ataku. Nie ukrywam, że dałem się trochę wciągnąć i uwikłać w wymianę opinii, z którymi po prostu się nie zgadzałem. Nie przypuszczałem jednak wtedy, że oto za chwilę dowiem się na swój i kilku osób, które znam temat, rzeczy niestworzonych i absurdalnych. Bezprecedensowy atak i bombardowanie, które z konstruktywną krytyką nie miało nic wspólnego, wywarły, nie tylko na mnie, fatalne wrażenie. Pozostaje ono niezatartym do dziś. Mniejsza o to, jak później potoczyły się sprawy. Ważne jest to, że osoba, która tak bezpodstawnie i tak brutalnie zaatakowała mnie i kilka innych osób, sama na siebie ściągnęła falę – tym razem bardzo merytorycznej i konstruktywnej – krytyki, pośród której zdarzyły się też słowa potępienia i oburzenia. Dlaczego jednak o tym piszę tu i teraz? Na pewno nie dlatego, by szanowny czytelnik lub czytelniczka litowali się nad moim losem. Piszę o tym, bo to świeży i – co ważne – sprawdzony na mojej własnej skórze przykład na to jak działa i jakie wrażenie robi publiczne obrzucanie błotem osób, które nie tylko nie zasłużyły sobie na to, ale co więcej, same nie wiedzą z jakiego powodu spotyka je takie zachowanie. Sam zaś autor oskarżeń uzyskuje w tego typu przypadkach efekt odwrotny od zamierzonego. To na nim swoją krytyczną uwagę skupiają obserwatorzy. To on stawia się pod ścianą i sprowadza na siebie gromy. Takie zachowanie jest więc nie tylko niekulturalne, jest także bardzo niekorzystne wizerunkowo dla osób, które sobie nań pozwalają. Jak unikać takich sytuacji? Po pierwsze należy uważnie obserwować kto i co mówi bądź. Należy też uważać, by wbrew swojej woli nie dać się wciągnąć w taki krytykancki słowotok i by całkiem niechcący nie przejść na „złą stronę mocy”. Warto pamiętać, że nawet najcięższe zarzuty czy oskarżenia wymagają dowodów i wcale nie powinny być wykorzystywane do bieżącej wymiany opinii, szczególnie kiedy wymiana ta ma publiczny charakter.
Komunikacja na wysokim poziomie
Umiejętne przedstawienie oferty, przekonanie do jej wysokiej jakości i wartości, wreszcie przekazanie informacji o korzyściach, jakie wiążą się z zakupem danej usługi bądź produktu – tego wszystkiego potrzeba, by mogła nastąpić sprzedaż. To oczywiste. Wyobraźmy sobie zatem, że my sami, nasz wygląd, charakter, światopogląd, słowem cały nasz wizerunek, to też przedmiot swego rodzaju sprzedaży. Nie takiej za pieniądze, nie dosłownie rozumianej. Takiej bardziej alegorycznie rozumianej. Często przecież mawiamy: ten lub ta, to się potrafi sprzedać. Nie mamy tu przecież na myśli, że ktoś staje się czyjąś własnością. W tym ujęciu sprzedaż polega na dobrym zaprezentowaniu się, na zainteresowaniu sobą innych, na nawiązaniu i podtrzymaniu dialogu. Ktoś, kto potrafi się sprzedać, zazwyczaj świetnie rozumie się z otoczeniem, jest komunikatywny i łatwo nawiązuje kontakt. Ktoś taki nigdy nie bywa brutalny, napastliwy czy w inny jeszcze sposób nieprzyjemny. Jest to swoista prawidłowość, którą warto i trzeba podkreślać. Świetnie określił tę właściwość coach, trener i niezależny konsultant w dziedzinie marketingu bezpośredniego Bernard Jastrzębski: „Biznes sieciowy to biznes relacji. Oparty jest on na wyjątkowych emocjach, które rozprzestrzeniają się po sieci z szybkością błyskawicy. Te złe jeszcze szybciej. Entuzjazm i pasja lidera decydują o jego skuteczności w pozyskiwaniu nowych współpracowników. Ale tylko szacunek i empatia są spoiwem zapewniającym trwałość i stabilność budowanej sieci. Niestety są tacy, którzy o tym zapominają. Pseudoprzywódcy i samozwańcze autorytety, ziejące zazdrością i głodne uznania, próbują wdrapać się na kruchy piedestał chwały. Niektórym się udaje. Na krótko, jak pokazuje historia. "Egonetworkerzy" próbujący budować swą wielkość, krytykując innych, sami są krytykowani i w konsekwencji dążą do autodestrukcji. Miotając obelgami, postępują niczym islamscy ekstremiści – samobójcy, krzywdząc niewinnych. Krzywdząc branżę. To co dajesz, wraca do Ciebie. Często ze zdwojoną siłą. Zauważenie wysiłków drugiego człowieka i szacunek do jego dokonań, nawet jeżeli popełnia błędy, powoduje, iż kolejne zadanie wykonuje on jeszcze lepiej, szybciej, skuteczniej. To takie proste, a jednocześnie tak trudne. Ciężko jest powiedzieć dziękuję, gdy rozszczekane ego, zrywa się z łańcucha i przyznać do błędu, mówiąc przepraszam. Niełatwo jest budować swą wielkość na fundamentach skromności. Tymczasem tylko taki model przywództwa jest trwały i synergistyczny.” Życzliwym uśmiechem, kulturą osobistą i sprawną, przemyślaną komunikacją zjednujemy sobie ludzi, w tym również klientów. Uprzejmość, to nasz atut, konkurencyjna przewaga nad osobami, które są butne, zarozumiałe, albo które uzurpują sobie wyłączne prawo do krytykowania wszystkiego w koło i jednocześnie nie znoszą sytuacji, w których to one same są krytykowane.
Przygotowując się do napisania tego artykułu, wyszedłem z założenia, że wolno mi będzie pisać te wszystkie rzeczy jedynie wtedy, kiedy swoją postawą i zachowaniem dam przykład i udowodnię, że sam stosuję się do głoszonych przez siebie zasad. Czy udało mi się to osiągnąć, to już ocenicie Wy, szanowni czytelnicy. Ze swojej strony pragnę jedynie dodać, że na podstawie wypowiedzi, jakie udało mi się pozyskać do tego tekstu, śmiało można stwierdzić, że w polskim MLM-ie brakuje platformy, na której krzewione byłyby dobre praktyki w komunikowaniu się, na której prowadzone byłyby debaty o konieczności podniesienia stylu zachowania się i kultury biznesowej i na której głos zabieraliby prawdziwi specjaliści z różnych dziedzin. Ludzie, którzy nie plują i nie niszczą branży, ale którzy wznoszą ją na wyższy poziom.
Marek Łuszczki
